Ένας πραγματικός πολιτιστικός θησαυρός παρουσιάζεται αυτήν την Κυριακή στο Νέο Σούλι Σερρών. Ο θησαυρός των νταρνάκικων τραγουδιών τον οποίο διέσωσε μία γυναίκα με πάθος η οποία γύρισε πόρτα πόρτα σπίτια των πέντε χωριών και συγκέντρωσε τους στίχους και τους κατέγραψε. Πρόκειται για την πιανίστα και Διδάκτωρ Εθνομουσικολογίας Καθηγήτρια του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Έφη Χατζηδημητρίου η οποία έφυγε από την ζωή πριν προλάβει να δημοσιεύσει αυτό το έργο ζωής. Ένα βιβλίο που περίμενε πολλά χρόνια για να εκδοθεί . Αρχικά εκπονήθηκε ως Διδακτορική Διατριβή στο Τμήμα Καλών Τεχνών της Κρατικής Μουσικής Ακαδημίας της Σόφιας (National Academy of Music “Pantcho Vladigerov”, Bulgaria) το 1994, υπό την επίβλεψη του Nikolai Kaufman. O τίτλος της διατριβής ήταν «Το μουσικό φολκλόρ πέντε χωριών (Νταρνακοχωρίων) της περιοχής του Ν. Σερρών». 27 χρόνια μετά από την παρουσίαση της Διατριβής στο παραπάνω Πανεπιστήμιο, η Εταιρεία Μελέτης και Έρευνας της Ιστορίας των Σερρών (Ε.Μ.Ε.Ι.Σ.) εξέδωσε το βιβλίο, ως φόρο τιμής στη σπουδαία Σερραία μουσικό και μουσικολόγο που χάθηκε πρόωρα.
Στα serraikanea.gr μιλά η μία από τις δύο κεντρικές ομιλίτριες της εκδήλωσης, η εκπαιδευτικός και εμψυχώτρια εργαστηρίων Δημιoυργικής Γραφής Αντωνία Θεοχαρίδου η οποία έχει νταρνάκικη καταγωγή, έχει διδάξει στο Γυμνάσιο του Νέου Σουλίου κι έχει γράψει θεατρικό για τον ήρωα Εμμανουήλ Παππά
Της Ελένης Λαζάρου
Την ερχόμενη Κυριακή είστε ομιλήτρια σε μια πολύ σημαντική εκδήλωση – στην παρουσίαση του βιβλίου «συλλογή δημοτικών τραγουδιών Νταρνακοχωρίων» . Μία δουλειά της αείμνηστης Έφης Χατζηδημητρίου. Μιλήστε μας λίγο για το βιβλίο.
Το βιβλίο περιλαμβάνει τη διδακτορική διατριβή της Σερραίας μουσικολόγου Έφης Χατζηδημητρίου με τίτλο «Τα δημοτικά τραγούδια των Νταρνακοχωρίων», η οποία αποτελείται από δύο μέρη: τη θεωρητική έρευνα και τη συλλογή δημοτικών τραγουδιών από την περιοχή έρευνας η οποία είναι τα πέντε Νταρνακοχώρια της περιοχής των Σερρών: Νέο Σούλι (Σουµπάσκιοϊ), Χρυσό (Τοπόλιανη), Πεντάπολις (Σαρµουσακλί), Άγιο Πνεύµα (Βεζνίκο) και Εµµανουήλ Παπάς (Δοβίστα).
Η παρούσα εργασία δίνει μια σχετικά πλήρη εικόνα για το ασματικό φολκλόρ των πέντε χωριών, καταδεικνύει την ταυτότητά τους και την ομοιότητα με το πανελλήνιο δημοτικό τραγούδι. Αξίζει να αναφερθεί ότι η ερευνήτρια δεν περιορίστηκε στις δικές της αναλύσεις και έρευνες, αλλά εξέτασε και μια σειρά από ιστορικά, κοινωνικά, πολιτιστικά γλωσσικά και άλλα ζητήματα, χάρη την άμεση επαφή της ίδιας με τους ερμηνευτές και το δικό τους τρόπο ζωής. Και αυτό κάνει την μελέτη μοναδική και πολύτιμη για την περιοχή μας.
Γιατί αποφασίστηκε η έκδοση του παρόντος βιβλίου;
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Νέου Σουλίου αποφάσισε την έκδοση του παρόντος βιβλίου με σκοπό την διάσωση της μουσικής πολιτιστικής κληρονομιάς των Νταρνακοχωρίων καθώς και μέρους του γλωσσικού ιδιώματος των Νταρνακοχωριτών μέσα από την καταγραφή των δημοτικών τραγουδιών. Αξίζει να αναφερθεί ότι οι στίχοι των τραγουδιών έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γεγονός που χαρίζει στη συλλογή ένα διαβατήριο προβολής της και στη διεθνή επιστημονική κοινότητα.
Γιατί είναι τόσο σημαντική διάδοσή της; Για τον δήμο Εμμανουήλ Παππά αλλά και τον ελληνισμό;
Η διατήρηση και ο σεβασμός της πολιτιστικής κληρονομιάς μας είναι στοιχεία απαραίτητα για την επίτευξη της αρμονικής συνύπαρξης των λαών. Η γνώση, επίσης, της ιστορικής διαδρομής μας ως άτομα και ως κοινότητα μας βοηθάει να συνεχίσουμε τον αγώνα για έναν καλύτερο κόσμο, έχοντας ως φυλαχτό στη καρδιά και στο μυαλό μας τις εμπειρίες του παρελθόντος.
Εσείς είχατε γνωρίσει την Έφη Χατζηδημητρίου; Πόσο μεγάλο ήταν το πάθος της για την συλλογή αυτού του πολιτιστικού θησαυρού;
Την είχα γνωρίσει. Ο θάνατός της ήταν ένα συγκλονιστικό γεγονός για όλη την πόλη. Η Έφη Χατζηδημητρίου ήταν ένας χαρισματικός άνθρωπος που λάτρευε τη μουσική και αυτή την αγάπη της την μετέδιδε και στους μαθητές της. Από ό,τι έχω ακούσει, για να συγκεντρώσει όλα αυτά τα τραγούδια και να τα καταγράψει σε μουσική σημειολογία αφιέρωσε αμέτρητες ώρες εργασίας, αλλά και συνομιλίας με τους ντόπιους.
Εσείς τι σχέση έχετε με την περιοχή; Έχετε κι εσείς νταρνάκικη καταγωγή;
Η γιαγιά μου ήταν από το χωριό Εμμανουήλ Παπάς. Η άλλη σχέση μου με την περιοχή είναι ότι δούλεψα για αρκετά χρόνια ως εκπαιδευτικός στο Γυμνάσιο Ν. Σουλίου και εκτιμώ πολύ την προσπάθεια που κάνει, εδώ και χρόνια, ο πολιτιστικός Σύλλογος Γυναικών και Φίλων Νέου Σουλίου για τη διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής.
Μιλήστε μας για το θεατρικό έργο που έχετε ετοιμάσει για τον Εμμανουήλ Παππά. Πώς γεννήθηκε η ιδέα; Πώς υλοποιήθηκε; και που έχει φτάσει μέχρι σήμερα;
Το θεατρικό έργο «Εμμανουήλ Παπάς, ο δρόμος προς την αθανασία» γεννήθηκε κατόπιν πρότασης του Σερραίου σκηνοθέτη Νίκου Βεργίδη και εκδόθηκε χάρη στη στήριξη του ΔΗΠΕΘΕ Σερρών και του Δήμου Εμμανουήλ Παππά. Ανέβηκε στη σκηνή του ΔΗΠΕΘΕ, στο Πολεμικό Μουσείο της Αθήνας και σε άλλες μικρότερες σκηνές γνωρίζοντας μεγάλη αποδοχή από το κοινό. Αναδεικνύει την ανεκτίμητη, δυστυχώς άγνωστη στους πολλούς, προσφορά του Σερραίου ήρωα Εμμανουήλ Παπά στην Επανάσταση του 1821. Το βιβλίο έχει διανεμηθεί στα σχολεία και προσφέρει ένα πολύτιμο υλικό για καλλιτεχνικές δράσεις.
